T E S B İ H
13 Ekim 2025, Pazartesi 16:57Azizi Dostlar !
Yüce Yaratıcı kulundan kendisini zikirde ve fikirde canlı tutmasını,
anmasını ve unutmamasını ister. Bunu karşılıksız bırakmayacağını
da bize şu ilahi mesajıyla müjdeler. " Siz beni anın ki ben de sizi
anayım " .( Bakara :152) Ayrıca ,"Bana dua ettiğinizde ben duanıza
icabet ederim" (Bakara:186) buyurmaktadır
Burada akla şöyle bir soru gelebilir. Peki biz Allah'ı andık da Allah
bizi nasıl anar ? Evet...Biz O'nu andığımızda O' da bizi gerek bu
dünyada, gerek ahirette,rahmetiyle,mağfiretiyle,merhametiyle anar.
Nimetini çoğaltmak suretiyle,soframızda bereketiyle, hastalandığımızda
El Şafii ismi hürmetiyle verdiği şifasıyla anar.İlmimizi arttırarak,anlayışı-
mızı kolaylaştırarak verdiği hikmetlerle anar.Karşılaştığımız zorlukları
müşkülleri kolaylaştırmak veya yok etmekle anar. Rab' bül Alemin
sıfatıyla (terbiye edici) ahlakımızı düzeltmede gayretimizi arttırarak bize
yardım etmek suretiyle,bizi sevmekle yetinmeyip, kullarına da sevdirmek-
le anar.
Değerli Dostlar !
Bu gün işleyeceğimiz tesbih konusu, işte O'nu anma hususundaki
zincirin halkalarından biridir. Şurası iyi bilinmelidir ki; yaratılan akıl sahibi,
iradeli canlılar, yani insanlar O' nu fikren ve zikren anarlar.Ama akıl nimetinden
yoksun olan iradesiz varlıklar ise O'nu tesbih ederler.
Tesbih kelimesi Arapça bir sözcük olup,"Sbh" kökünden türemiştir.
Manasına gelince; Aslı suyun içinde hızla yüzmek,yıldızların kendi yörünge-
lerinde akması,,temizleme,,yüceltme anlamlarına gelir
Terim olarak Allah'ı tenzih etme, ululama,içten ve samimi bir duyarlılıkla
Allah'a yönelme, O'nu anmadır.Yüce Kitabımızda elliye yakın ayette geçer.
Yukarıdaki manaların bir kaçını ifade eden ayetlerden bazılarının meallerine
aşağıda birlikte kulak verelim.
- Ne güneş aya yetişebilir, ne de gece gündüzü geçebilir.Her biri bir yörünge
de yüzmektedir.(Yâsin :40)
-Yedi gök , yer ve bunların içinde bulunanlar Allah'ı tesbih ederler.Her şey
O' nu hamd ile tesbih eder. Ancak siz onların tesbihlerini anlamazsınız. O
halimdir ( hemen cezalandırmaz, mühlet verir), çok bağışlayıcıdır (İsrâ.44)
-O halde Rabbini hamd ile tesbih et (yücelt) ve secde edenlerden ol (Hicr:98)
-Göklerde ve yeryüzünde bulunan kimselerle, sıra sıra (kanat çırparak uçan)
kuşların Allah'ı tesbih ettiğini görmez misin ? Her biri duasını ve tesbihini
kesin olarak bilmektedir.Allah onların yapmakta oldukları şeyleri hakkıyla
bilendir ( Nur:41 )
-Bizim ayetlerimize ancak, kendilerine bu ayetlerle öğüt verildiği zaman
secdeye kapanan, kibirlenmeksizin Rab'lerine hamd ederek tespih edenler
inanırlar ( Secde :15 )
Kıymetli Dostlar !
Allah'ı tesbih konusuna Kur'an da o kadar çok rastlanır ki Kur'andaki 5 surenin
ilk ayeti Allah'ı tesbih ile başlar ( Haşr :1 , Saff;1 ,Cum'a :1 Tegabun :1 ,Â'la:1)
Yâsin suresinin 40.ayetindeki "Her biri bir yörüngede yüzmektedir" ayetinden
hareketle, atom çekirdeği etrafında hareket eden proton ve nötronları da
"tesbih" çerçevesi içerisinde değerlendirebiliriz. Yine aynı şekilde, ayın dünya
etrafında, dünyanın hem kendisi hem de güneş etrafında dönüşü, güneşin
bağlı olduğu galaksi sistemi içindeki dönüşü (Yasin :38) hep bizim anlayama-
dığımız birer tesbihtir. Görülüyor ki mikrodan makroya sayılan bütün mahlukat
hep O yüce "Zül Celal'i tesbih ediyor.
Atomun boyutlarını ve evrendeki atom sayısını dikkate aldığımızda; ortada
muazzam bir denge ve tasarım olduğunu görmemek mümkün değildir.
Öyle ki; evrendeki temel kuvvetlerin çok özel bir biçimde büyük bir ilim ve
kudretle yaratıldığı çok açıktır.İnkar edenlerin bu yaratılışı göz ardı edebilmek
için sığındıkları tek yol, bunların tesadüfler sonucu olduğunu iddia etmekten
öteye gidememektedir..Oysa olasılık hesapları evrendeki değerlerin tesadüfen
oluşma ihtimalinin sıfır olduğunu bilimsel olarak kanıtlamaktadır.Su götürmez
bir gerçektir ki bütün bunlar Allah'ın varlığının ve kusursuz yaratışının apaçık
delilleridir.
Örnek almamız istenilen o aziz elçinin yapılmasını öğütlediği tesbih sözleri
"Sübhanallah, Elhamdülillah,Allahü Ekber' dir . Namazlardan sonra bu tesbih
sözlerini 33'er defa tekrar edenler, hem dünyada hem de ahirette iyilik ve ihsan-
larla müjdelenmiştir.
Her zaman söylenmesi öğütlenen bu sözlerin yanı sıra günlük hayatımızda
dilimizden düşürmediğimiz bazı tesbih sözleri ve tabirler de vardır
Bir işe başlarken " Bismillah;olmasını istediğimiz bir iş için inşaallah; bir şeyi
güzel bulduğumuzda maşallah;bir şeyden korktuğumuz da Allah korusun
anlamında maazallah; bir şaşkınlık anında fesuphanallah;rıza ve hoşnutluğu-
muzu ifade ederken eyvallah;bir umut beslerken evvelallah;bir aksilik
gördüğümüzde hay Allah demek bu cümledendir.
Yazımızı bir dua ile bitirelim.
Rabbimiz ! Şuursuz ve iradesiz varlıklar bile Seni tesbih ederken, en şerefli
varlık olarak yarattığın bizleri Seni layıkıyla tesbih eden ve seni şuurla idrak
eden kulların arasına kat. Rahmetini , mağfiretini bizlerden esirgeme.
Sağlıkla kalın, mutlu kalın aziz dostlar...
Okunma Sayısı: 259
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.