DATÇA'DA “ADAM SEN­DE­Cİ­LİK” (JE M'EN FOUS)

Datça, coğ­ra­fi ko­nu­mu ge­re­ği sanki ya­ra­dı­lış­tan şans­lı. Hava kir­li­li­ği ya­şan­maz, ka­vu­ru­cu sı­cak­lık esen poy­raz­la gider, nem oranı or­ta­la­ma %58'dir. Ne­re­dey­se yılın 300 günü gün­lük gü­neş­lik­tir. 235 km.​lik sahil şe­ri­din­de bü­yük­lü kü­çük­lü 52 koyla bir dan­tel gibi be­zen­miş­tir. Kim ne derse desin Datça, kuş­ku­suz dün­ya­nın en güzel ve özel kö­şe­le­rin­den bi­ri­dir.

Yerel halk uzun yıl­lar bo­yun­ca ko­nu­mu ge­re­ği şehre olan uzak­lık­tan, yol­suz­luk­tan ve yok­luk­tan ya­pa­yal­nız yaşam sür­me­ye alı­şık, her yö­nüy­le ken­di­ne yeten, tek­no­lo­jik mu­tas­yo­nu­nu dahi halen ta­mam­la­ya­ma­mış, ta­ri­hi ve ge­le­nek­le­riy­le ya­şa­ma­yı seven or­ga­nik bir top­lu­luk­tur. Datça in­sa­nı ev­ren­sel­dir. Ta­bi­at aşı­ğı­dır, hü­ma­nist ve hay­van se­ver­dir.

Datça'nın gün­cel resmi de­mog­ra­fik ve­ri­le­ri­ne göz ata­cak olur­sak nü­fu­su­nun 24.519 kişi ol­du­ğu­nu gö­rü­yo­ruz.

Yo­ğun­luk oranı 58,94 kişi/km2 gibi güzel bir ra­kam­dır. Hane halkı oranı da 2,53 kişi ile özgür, sağ­lık­lı ve rahat bir top­lum an­la­mın­da Datça'ya artı değer ka­tı­yor. Kadın ve Erkek oran­la­rı ise Erkek: %51 ve Kadın: %49 ol­mak­la bir­lik­te ne­re­dey­se Tür­ki­ye or­ta­la­ma­sı ile ay­nı­dır.

Datça'nın eği­tim dü­ze­yi, özel­lik­le başka şe­hir­ler­den gelen ki­şi­le­rin kat­kı­sıy­la yük­sek­tir. Nü­fu­sun %24'ü li­sans ve üzeri eği­ti­me sa­hip­tir. Bu da kent için sos­yal ve kül­tü­rel ge­li­şim­de, ya­şa­mın po­zi­tif ida­me­sin­de bir şans­tır. El­bet­te bunu de­ğer­len­di­re­bi­lir­se­niz…

Hem­şe­ri­lik dü­zey­le­ri­ne ba­ka­cak olur­sak;

Muğla: 10.171 kişi
İstan­bul: 1.772
An­ka­ra: 805
De­niz­li: 602
Aydın: 549
İzmir: 452
Kay­se­ri: 421
Sivas: 395
Ağrı: 267
Konya: 267

mev­cut du­rum­da Datça'daki hem­şe­ri­lik dü­zey­le­ri de doğal akı­şı­na uygun sey­ret­mek­te­dir. Datça halen özünü ko­ru­ya­bi­len bir ya­pı­da­dır.

Yu­ka­rı­da be­lir­ti­len bulgu ve bil­gi­ler ile Datça'nın ya­şa­nı­la­sı bir cen­net ol­du­ğu­nu pek ala or­ta­ya ko­ya­bi­li­yo­ruz. Peki durum ger­çek­te böyle mi?

Datça halen ge­liş­miş­lik dü­ze­yi­ne göre Muğla ili­nin ne­re­dey­se en geri kal­mış il­çe­si. Yerel yö­ne­tim­ler ile iliş­ki­ler, esnaf ve halk­la ile­ti­şim der­ken kısa sü­re­de epey me­sa­fe kat ede­rek bu geri kal­mış­lı­ğın ne­de­ni ko­nu­sun­da sos­yo­lo­ji ve fel­se­fe bi­li­min­den de yar­dım ala­rak şu ka­nı­ya var­dım: Datça adam sen­de­ci­ler­le dolu!

Fran­sız­ca­da "umu­rum­da değil" gibi bir an­la­ma gelen "je m'en fous" diye bir laf var­dır ki bu da aynı şe­kil­de "jem'en­fo­utis­me" ola­rak yer et­miş­tir. Yani adam sen­de­ci­lik. Halk ara­sın­da aman sen­de­ci­lik ola­rak da kar­şı­lık bul­muş­tur. Va­ro­luş­çu­luk akı­mı­nın yan­dan çark­lı­sı da di­ye­bi­li­riz. Türk Dil Ku­ru­mu ise “Önem­se­me­yen, vur­dum­duy­maz dav­ra­nış­lar için­de olan kimse” ola­rak ta­nım­lı­yor…

Ka­ra­köy­den Betçe'ye su ta­şı­ma pro­je­niz yan­lış, hadi be sende!
Hadi suyu ta­şı­ya­cak­sı­nız plan­la­ma­nız zayıf, büt­çe­niz kı­sıt­lı yol­lar ya­rı­da kalır, mev­si­mi değil Me­su­di­ye, Pa­la­mut­bü­kü tu­rizm mev­si­min­de yara alır, yok canım sende!
Yol­lar ber­bat ola­cak Betçe hal­kı­nın araç amor­tis­man gi­der­le­ri ar­ta­cak, aman sende!
Bak yan­gın çıkar, sel olur, dep­rem olur, bunun has­ta­sı var yaş­lı­sı var, acil mü­da­ha­le ekip­le­ri olay ye­ri­ne geç in­ti­kal eder, oh­ho­oo sende!
Esnaf sı­kın­tı­da, liman es­na­fı kan ağ­lı­yor, aman sende!
Akıl­lı kav­şak de­di­niz akıl­sız çıktı onca kaza oldu, yok yaa sende!
Yol­lar ber­bat, şehir içi ula­şım felç, park yeri so­ru­nu var, yahu sende!
Elekt­rik­ler ke­si­li­yor, alt yapı bitik, aman sende!

Datça olmuş kaçak gayri men­kul cen­ne­ti. Ya­sa­lar kimin umu­run­da? Her­kes bir­bi­ri­ni şi­ka­yet edi­yor, her­kes her şey­den şi­ka­yet­çi ama çözüm yok. Her yer aman, adam sen­de­ci­ler­le dol­muş. Emin olun kanun ko­yu­cu­nun koy­du­ğu ya­sa­yı uy­gu­lat­mak için ne­re­dey­se yal­va­rı­yo­ruz. Yer kaçak, hak­sız işgal var, hak­sız re­ka­bet var, biri ya da bi­ri­le­ri­ne ayı­rım­cı­lık var, yasa var ama uy­gu­la­yan yok. Vay ha­li­mi­ze…

Eği­tim dü­ze­yi­nin yük­sek ol­du­ğu yer­ler­de doğal ola­rak si­ya­si elit­le­rin yak­la­şı­mı ile bi­linç­li sos­yal ör­güt­len­me, yük­sek sesle tar­tış­ma ve yerel yö­ne­ti­me mü­da­ha­le ken­di­li­ğin­den ge­li­şi­yor. Ya­pı­lan tüm bi­lim­sel ça­lış­ma­lar da buna işa­ret edi­yor. Datça'da o kadar çok sivil plat­form, ini­si­ya­tif, örgüt var ki hepsi hak ve ada­let mü­ca­de­le­si diye çır­pı­nıp du­ru­yor. Mü­da­ha­le­ye karşı çözüm, yerel yö­ne­tim­de de yük­sek eği­tim­li, bi­lim­sel yak­la­şım­cı, araş­tır­ma­cı, plan­la­ma­cı ve pro­ak­tif dü­şün­ce­yi özüm­se­miş per­so­ne­le sahip ol­mak­la baş­lı­yor. Eği­ti­me ancak eği­tim­le, doğru ve ye­rin­de karar almak ile kar­şı­lık ve­re­bi­lir­si­niz. Eğer yerel yö­ne­ti­min elin­de ni­te­lik­li ve uzman per­so­nel ye­te­ri kadar yoksa, ku­rum­sal kim­lik ve or­ga­ni­zas­yon­da­ki ça­tış­ma­lar, mü­da­ha­le, sos­yal ör­güt­len­me ve kar­ma­şa da sürer gider…

Datça her yö­nüy­le ya­şa­nı­la­sı bir yer­dir. Ek­sik­lik­ler ve mer­ke­zi yö­ne­ti­min be­ra­be­rin­de ge­tir­di­ği olum­suz­luk­la­ra rağ­men halen özün­de­dir, sa­de­ce ye­rel­de eği­tim­li, viz­yon sa­hi­bi bi­linç­li ça­lı­şan­lar­la bir­lik­te yeni fi­kir­ler ve pro­je­le­ri bek­le­mek­te­dir.

Artık zaman adam sen­de­ci­li­ği bı­rak­mak ve Datça'nın ge­le­ce­ği­ni kur­tar­mak için se­si­mi­zi yük­selt­me za­ma­nı­dır. Kök­ten de­ği­şim şart, ra­di­kal ka­rar­lar alma za­ma­nı gel­miş ge­çi­yor. Muğla'nın en geri kal­mış il­çe­si şu an Datça, yazık değil mi? Mem­le­ket oyunu bi­tir­miş boşta okeye dö­nü­yor, hale bakın..

Okunma Sayısı: 1009