Muğla
26 Nisan, 2024, Cuma
  • DOLAR
    28.59
  • EURO
    30.52
  • ALTIN
    1783.9
  • BIST
    7768.17
  • BTC
    36743.46$

MİKROP-BAK­TERİ-VİRÜS… BİTME­YEN MÜ­CA­DE­LE..(1)

16 Haziran 2020, Salı 12:24

Bilim in­san­la­rı, dün­ya­da tarım dev­ri­mi­nin 12 bin yıl önce baş­la­dı­ğı­nı söy­lü­yor. Top­la­yı­cı,avcı top­lum­lar, yer­le­şik dü­ze­ne geçip,ekip biç­me­ye baş­la­yın­ca, bazı şey­ler de de­ğiş­me­ye baş­la­dı. Çift­çi­li­ğin, bize uzak ol­ma­yan yerde baş­la­dı­ğı söy­le­nir. İlk eki­lip bi­çi­len yer­le­rin Me­zo­po­tam­ya ol­du­ğu bi­li­nir. Ürü­nün faz­la­sı­nı de­po­la­yan ve böy­le­ce dü­zen­li be­si­ne ka­vu­şan in­san­la­rın,ka­çı­nıl­maz ola­rak nü­fus­la­rı da arttı. Hay­van­la­rı ev­ci­leş­tir­me­ye, on­la­rı hem iş gü­cün­de, hem de bes­len­me için kul­lan­ma­ya baş­la­dı­lar.
Gi­de­rek top­ra­ğa daha çok bağ­la­nan ve nü­fu­su daha da artan insan top­lu­luk­la­rın­da top­lum­sal eşit­siz­lik­ler, prob­lem­ler ya­ra­tır­ken, bir prob­lem daha vardı. Bu da bir­bir­le­riy­le düş­man olan top­lum­la­rın ortak so­ru­nuy­du. Ev­cil­le­şen hay­van­lar­dan bu­la­şan has­ta­lık­lar…Çiçek, inf­lu­en­za ve kı­za­mık…Hepsi de evcil hay­van­lar­dan bu­la­şı­yor­du.
İLK YER­LEŞİMLER­DEN SANAYİ DEVRİMİNE…
Yak­la­şık 9.500 ya­şın­da­ki Ça­tal­hö­yük'te ya­pı­lan ka­zı­lar­da, orada 8 bin in­sa­nın ya­şa­dı­ğı sa­nıl­mak­ta. Bu o za­man­lar için çok ka­la­ba­lık bir nü­fus­tur. Git­tik­çe ka­la­ba­lık­la­şan insan top­lu­luk­la­rı, bu­la­şı­cı has­ta­lık­la­rı bir­bi­ri­ne bu­laş­tır­mak­ta­dır­lar. Göç­ler, sa­vaş­lar, gidip gel­me­ler bunu daha da art­tır­mak­ta­dır.
İnsan­lı­ğın ikin­ci büyük dev­ri­mi,18.​yy. or­ta­la­rıy­la, 19, yy or­ta­sı ara­sın­da­dır. Önce İngil­te­re'de baş­la­yan sa­na­yi dev­ri­mi, şe­hir­leş­me­yi de be­ra­be­rin­de ge­tir­di. Kır­sal alan­dan şe­hir­le­re, şehir mer­kez­le­rin­den va­roş­la­ra doğru ge­niş­le­yen yok­sul­luk ve açlık! Güneş yüzü gör­me­yen ve ye­ter­li bes­le­ne­me­yen alt sınıf in­san­la­rın­da ra­şi­tizm ve is­kor­büt gibi Vic­to­ria dö­ne­mi­nin meş­hur has­ta­lık­la­rı­nın yanı sıra çiçek,tifüs ve tü­ber­kü­loz gibi has­ta­lık­la­ra­la da bo­ğuş­ma­ya baş­la­dı. Kı­za­mık, ka­ba­ku­lak,boğ­ma­ca ve kızıl gibi has­ta­lık­lar ne­de­niy­le çocuk ölüm­le­ri çok faz­lay­dı.
19.​yy son­la­rın­da ka­na­li­zas­yon sis­tem­le­ri­nin yay­gın­laş­ma­sın­dan önce,su kay­nak­la­rı­nın kir­len­me­siy­le ko­le­ra ve di­zan­te­ri sal­gın­la­rı baş gös­ter­di. Av­ru­pa'dan tüm dün­ya­ya ya­yı­lan sa­vaş­lar da,has­ta­lık­lar­la bir­lik­te su­nul­du. Ve sa­vaş­lar yeni göç­le­ri ve yine has­ta­lık­la­rı te­tik­le­di. El­bet­te ki, bu dö­nem­de bilim de iler­le­di. Ama hep­si­ne çare ola­ma­dı!
Bu­gü­nün “kü­re­sel” dün­ya­sın­da yine yok­sul­luk,yine savaş,yine göç­ler var. Do­ğa­nın sı­nır­la­rı zor­lan­ma­ya devam et­tik­çe,in­san­la­rın ka­la­ba­lık bir yana”yığın” ha­lin­de ya­şa­ma­la­rı­nı ka­çı­nıl­maz kılan du­rum­lar sür­dük­çe yeni mik­rop­lar ve yeni has­ta­lık­lar mut­la­ka hep ola­cak.
Ge­le­lim baş­lı­ğı­mı­za..(ge­lecek ya­zı­mız­da)


Okunma Sayısı: 2975

Yorum Yazın

E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar ile işaretlenmişdir.