"Dünyanın hiçbir yerinde, hiçbir ulusunda Anadolu köylü kadınının üzerinde kadın çabası göstermek olanağı yoktur ve dünyada hiçbir ulusun kadını; Ben Anadolu kadınından daha çok çalıştım, ulusumu kurtuluşa ve zafere götürmekte Anadolu kadını kadar çaba gösterdim " diyemez…..M.K.Atatürk
Bugün yaşadığımız dünyada kadın hakları öyle gökten düşmedi. Büyük mücadeleler verildi.
Tarihte ilk feminist savunma bundan 2060 yıl kadar önce yapıldı.
HORTENSİA: MÖ. 42'de Roma'da, kadınlara vergi getirilmesi üzerine, ünlü avukat Quintus Hortensius'un kızı Hortensia, bu yasaya karşı verdiği söylevle tarihe geçti. Hortensia'nın düzenlediği gösteri ve attığı nutuk Roma'ya geri adım attırmıştı.
JEAN D'ARC , HYPATİA VE ÖTEKİLER… Eşit değil üstündüler…Erkeğe özgü davranışları nedeniyle cadı ilan edilip yakılmıştı. Yine çağının erkek filozoflarını geride bırakan Hypatia fanatikler tarafından katledilmişti…Cesaretlerinin ve zekalarının bedellerini yaşamlarıyla ödemişlerdi. Ama yılmadılar.
Tabii Anadolu kadının mücadelesi bu ülke kadınları mücadelesinin de üstünde diyebiliriz. Kısa bir tarihi gezinti yapalım mı?
HAMBURG KENTİNİN KIZLARI( Für Hamburgs Töchter) :Dünyanın ilk kadın dergisidir. 27 Şubat 1779 yılında çıkarılmıştır.
Gelelim Ülkemize…
Osmanlıdan günümüze değin müthiş bir entelektüel birikimi vardır Türk kadınının…
KYPSELİ(PETEK) Osmanlılarda ilk kadın dergisinin adıdır. 1845'de Efrosini Samarcidis tarafından 1 Mayıs 1845 de yayımlanmıştır. İlk kadın dergisinden, tam 66 yıl sonra…34 sayı yayınlandı. Kız çocuklarının eğitimi için müthiş bir mücadele verdi. O devirde, Osmanlı devletinde Rum kız çocukları için okul bulunmuyordu. 1849'da ilk kez yoksul Rum kız çocukları için bir ilkokul açıldı. Petek dergisinden 17 yıl sonra 1862'de Osmanlılarda ilk Ermeni kadın gazeteci olan Elbis Gesaratsyan tarafından ilk Ermenice kadın dergisi GİTAR yayımlandı. Gitar toplam 7 sayı çıktı.
ŞÜKUFEZAR(Çiçek Bahçesi): 1869'da Terakki gazetesinin eki olarak Ali Raşit tarafından çıkarılan, Terakk-i Muhadderat(Namuslu Kadının Yükselişi) gazetesinin ardından, 1886'da çıkan ilk Türkçe kadın dergisi Şükufezar'dır. Toplamda 5 sayı çıktı. Arife Hanım'ın editörlüğünde, yazarlarının tamamı kadındı. Bir Müslüman kadının çıkardığı ilk dergiydi.
HALİDE EDİP ADIVAR(İlk Kadın Tercüman) Halide Edip, daha 13 yaşındayken, John Abat'ın Mother isimli kitabını tercüme etmiş, eser Mader (anne, ana) adıyla basılmıştı.İlk yazılarında Halide Salih imzasını kullanmıştır. 1908 de başta Tanin gazetesi olmak üzere birçok yerde kadın haklarıyla ilgili yazılar yazmıştır. 126 sayfalık çeviri kitapta sadece Halide adı vardır. Bu kitap dolayısıyla, 2. Abdülhamit tarafından Şefkat nişanı ile ödüllendirilecektir. Daha sonra bu ödül için şöyle
diyecektir"Abdülhamit o yaşta dahi bende öyle kötü bir his uyandırmıştı ki onun tarafından ödüllendirilmek bana bir şereften çok bir alçaltıcılık gibi gelmiştir…"
Halide Edip deyince durup, bir iki cümle daha etmek gerekiyor sanırım. Türkiye'de kadının özgürlüğü, modernliği denince ilktir benim için. Kadın özgürlüğünü anlatan ilk odur. Bunu da HANDAN adlı romanında yapmıştır.Bulup okuyun mutlaka…İlk özgür kadın romanıdır Türkiye'de…
KADINLAR ALEMİ(Feminizm Üzerine İlk Kitap -1910):Osmanlı toplumunda Türkçe ilk feminizm kitabı, sosyalist düşünceleriyle tanınan Baha Tevfik'in Tecedüd-i İlmi ve Felsefi Kütüphanesi'nin 5. Kitabı olarak yayımladığı Feminizm Alemi Nisvan'dır. (Kadınlar Dünyası…) Bu ilk kitap, Odetta Laguerre'in 1905'te Lyon'da yayımlanan Qu'est-ce que le feminisme?(Feminizm nedir) kitabının çevirisidir. Odetta Laquerre, İstanbul doğumlu, kadınların oy hakkı için mücadele veren feminist bir aktivist ve gazeteciydi.
Okunma Sayısı: 7195
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.