YIL­DIZ­LAR

Beş altı yaş­la­rın­da biri kız biri erkek iki çocuk, bu sıcak yaz ay­la­rın­da çık­mış­lar komşu Hal­dun bey­le­rin evi­nin bah­çe­si­ne, yay­mış­lar el­le­rin­de­ki beyaz ka­ğıt­la­rı ve renk­li boya ka­lem­le­ri­ni, kar­şı­lık­lı bir­şey­ler çi­zi­yor­lar. Kız olanı daha çok bebek, genç kız, hay­van şe­kil­le­ri çi­zer­ken, erkek olanı araba, fut­bol topu, bi­sik­let falan çiz­me­ye ça­lı­şı­yor. Bir yan­dan da bir­bir­le­ri ile ko­nu­şur­ken ismi Ayşe olan kız, ismi Tah­sin olan oğ­la­na "sen ka­le­mi ka­ğıt­tan hiç kal­dır­ma­dan bir yıl­dız çi­ze­bi­lir­mi­sin?" diyor. Tah­sin belli ki bu işi daha evvel yap­mış, ka­le­mi ka­ğıt­tan ayır­ma­dan beş kö­şe­li yıl­dı­zı çi­zi­ve­ri­yor. Sonra da Ayşe'ye "sence yıl­dız nedir?" diye so­ru­yor. Ayşe biraz du­rak­lı­yor, sonra da " şimdi gece ol­say­dı, sana ka­ran­lık­ta gök­yü­zün­de gös­te­rir­dim bir sürü " diye cevap ve­ri­yor. Hemen komşu bah­çe­de ol­du­ğum için ço­cuk­la­rın yap­tık­la­rı­nı ve ko­nuş­ma­la­rı­nı iz­li­ye­bi­li­yo­rum. Soru benim de il­gi­mi çekti, yıl­dız nedir, gün­lük ha­ya­tı­mız­da yıl­dız ke­li­me­si­ni ne çok kul­la­nı­rız diye kendi ken­di­me, içim­den cevap ver­me­ğe ça­lış­tım bu so­ru­ya. Daha doğ­ru­su sırf yıl­dız nedir so­ru­su­na değil de, yıl­dız ke­li­me­si­ni ne­re­ler­ler­de kul­la­nı­rız, ya da yıl­dız şek­li­ni ne­re­ler­de gö­rü­rüz diye.
"Her yerde karrr varrrr.". Adamo'nın bu söz­ler­le Türk­çe söy­len­miş o güzel şar­kı­sı­nı ha­tır­la­yan nesil biraz es­ki­ler­de kaldı de­ğil­mi? "Her yerde kar var" aranj­ma­nı­nın Türk­çe söz­le­ri ve dü­zen­le­me­si Fecri Eb­ci­oğ­lu'na, mü­zi­ği Sal­va­to­re Adamo'ya ait­tir:
Her yerde kar var kal­bim senin bu gece
Her yerde kar var kal­bim senin bu gece
Belki ge­lir­sin sen ba­kar­ken pen­ce­re­den
Göz­ler yal­nız özler karda sen­den izler

Yü­rü­mek karda zor­dur
Ge­lir­sen bak aşk budur
Dön­sen kö­şe­den şöyle
Şarkı söy­le­rim böyle

Laaay la lay la lay la lay
Bu eski şar­kı­yı sen bu yaşta nasıl bi­li­yor­sun der­se­niz, babam o şar­kı­nın hay­ra­nı­dır, hem akor­de­on­la şar­kı­yı çalar hem de söy­le­ye­rek an­ne­me se­ra­nat yapar ara sıra. Ben de ço­cuk­lu­ğum­dan beri duya duya ku­la­ğı­ma yer­leş­miş­tir.
Bu şar­kı­yı ara­nız­da bilen var­mı­dır, kaç ki­şi­dir bil­mem, ama as­lın­da kü­re­sel ısın­ma ile artık kar değil de her yerde yıl­dız var, hele ki bu mev­sim­de.

Her yerde yıl­dız var kal­bim senin bu gece
Her yerde yıl­dız­lar var kal­bim senin her gece
Belki ge­lir­sin sen, ben ba­kar­ken pen­ce­re­den gök­yü­zün­de yıl­dız­la­ra
Göz­le­rim hep seni özler, o yıl­dız­lar­da seni izler.Bu kısa şiir de ben­den ve as­lın­da „kar“dan „yıl­dız“lara bir geçiş olsun diye araya sok­tum. Ama ben o gök­yü­zü­nün bu­lut­suz ol­du­ğu ge­ce­ler­de, o gök­yü­zü­ne bakıp gör­dü­ğü­müz güzel man­za­ra­da­ki mil­yon­lar­ca yıl­dız­dan bah­set­mi­yo­rum sa­de­ce. Ne de­di­ği­mi açık­la­ya­cak ör­nek­ler ya­za­yım.
- Gökte bir kuy­ruk­lu yıl­dız kaydı.
- Bugün bir yıl­dız daha kaydı. Hani daha bir­kaç gün önce kay­bet­ti­ği­miz Türk si­ne­ma­sı­nın unu­tul­maz yıl­dı­zı Cü­neyt Arkın'ın ölü­mü­nü haber veren ha­ber­ler­de ol­du­ğu gibi.
- Yıl­dız oyun­cu Av­ru­pa'ya trans­fer oldu. - Bir yeni şarkı ile pi­ya­sa­da döndü, yıl­dı­zı tek­rar par­la­dı. - Hasan'la yıl­dı­zı­mız hiç ba­rış­ma­dı. - Şam­pi­yon olan fut­bol ta­kı­mı 3. yıl­dı­zı taktı.
- Te­le­viz­yon­da yıl­dız­lar ge­çi­di.
- 5 yıl­dız­lı otel.
- Yıl­dız fa­lı­na bak­mak. - Kutup yıl­dı­zı.
- Tabii bir Türk ola­rak çok önem­li, ay yıl­dız­lı bay­ra­ğı­mız.
- 60'dan fazla çe­şit­li başka ül­ke­le­rin de bay­rak­la­rın­da beş veya daha fazla kö­şe­li yıl­dız­lar var­dır. Ör­ne­ğin Azer­bey­can, Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri, Kuzey Kore, Küba, Pa­kis­tan, Tunus gibi.
- Su­bay­lar­da omuz­lar­da­ki apo­let­ler­de yıl­dız sa­yı­sı art­tık­ça yük­se­len rütbe.
- Benim şu anda ha­tır­la­ma­dı­ğım ama bu­ra­da mut­la­ka sizin de ek­le­ye­ce­ği­niz başka bir sürü yıl­dız­lı kav­ram­lar, ol­gu­lar.
Şimdi ina­nı­yo­rum ki ara­nız­da orta yaşın üze­rin­de­ki­ler bana „Yaa sen şimdi ken­din niye yıl­dız­lar­dan bah­se­den bir şiir yaz­ma­ğa kalk­tın, o Ömer Bed­ret­tin Uşak­lı'nın 2004 yı­lın­da yaz­dı­ğı ve geç­miş­te çe­şit­li ta­nın­mış şar­kı­cı­mı­zın da söy­le­di­ği aynı isim­li meş­hur şar­kı­nın söz­le­ri olan şu unu­tul­maz 'Yıl­dız­la­rın Al­tın­da' şiiri var­ken?“ diye so­ru­yor­lar mu­hak­kak iç­le­rin­den:
Benim gön­lüm sar­hoş­tur
Yıl­dız­la­rın al­tın­da
Se­viş­mek, ah, ne hoş­tur
Yıl­dız­la­rın al­tın­da

Mavi nur­dan bir ırmak
Göl­ge­de bir sa­lın­cak
Bir de iki­miz kal­sak
Yıl­dız­la­rın al­tın­da

Yan­mam gön­lüm yansa da
Ecel beni alsa da
Göz­le­rim ka­pan­sa da
Yıl­dız­la­rın al­tın­da
Çok hak­lı­sı­nız, böyle ta­nın­mış, çok mü­kem­mel bir şiir var ama ben de da­ya­na­ma­yıp yu­kar­da­ki kendi dört­lü­ğü­mü yaz­dım işte.
Bu yıl­dız de­di­ği­miz şeye ver­di­ği­miz bu ina­nıl­maz önem il­ginç de­ğil­mi sizce de? Sanki yıl­dız diye bir­şe­yi ona ta­pa­cak hale ge­tir­mi­şiz. Yıl­dız ke­li­me­si geçen her cümle, her ko­nuş­ma çok önem­li, an­lam­lı bir­şey­den, bir­şey­ler­den, bize zevk, he­ye­can veren ko­nu­lar­dan bah­se­di­yor­dur hep. Mu­hak­kak özel bir ilgi ile kulak verir, an­la­ma­ğa, ya da ka­çır­ma­ma­ğa ça­lı­şı­rız o ha­be­ri, o söy­le­yi­şi. As­lın­da yıl­dız nedir? Yıl­dız, ışık yayan bir gök­cis­mi ola­rak kar­şı­mı­za çık­mak­ta­dır. Gök­yü­zün­de nokta şek­lin­de gö­rü­len plaz­ma kü­re­si­dir. Bunun ya­nın­da içe­ri­sin­de hid­ro­jen ve hel­yum gaz­la­rı­nı ba­rın­dır­mak­ta­dır. Bu yıl­dız­lar bir araya ge­le­rek bir­çok ga­lak­si oluş­mak­ta­dır. Güneş de aynı za­man­da bir yıl­dız­dır.
Ama biz yıl­dız ol­gu­su­nu sa­de­ce bu bilgi ve an­la­mı­nın sı­nır­la­rı için­de bı­rak­ma­mış, ak­la­mış pak­la­mış ve gün­lük ha­ya­tı­mı­za çok büyük önem ve an­lam­lar­la sok­mu­şuz­dur.
As­lın­da ben ay olsam yıl­dız­la­rı kıs­ka­nır­dım. Her­şe­yin tek olanı daha mak­bul­ken ay bir tek, yıl­dız­lar mil­yar­lar­ca ama buna rağ­men in­san­lar yıl­dız me­rak­lı­sı. Neden acaba? O yıl­dız­la­rın kıpır kıpır gö­zü­mü­ze çar­pan çap­kın ışık­la­rı mı, aydan çok daha uzak­ta ol­duk­la­rı için nasıl ol­duk­la­rı­nı daha çok merak et­ti­ği­miz için mi, ayda hayat yok, on­la­rın ba­zı­la­rın­da hayat var mı acaba de­di­ği­miz için mi, uzak ve eri­şil­mez olan her­şe­yin in­sa­na­ra daha cazip ge­li­şi­mi sizce?
Bir de şu laf­la­rı etsek pek tuhaf ola­cak­tı :
- Sah­ne­le­rin ayı
- Te­le­viz­yon­da aylar ge­çi­di
- Hasan'la ayım ba­rış­ma­dı bir türlü
- Muğ­las­por kad­ro­su­na yeni bir ay kattı
- Öğ­ret­men­den söz­lü­de aylı bir 10 aldım. Şu "ay" ke­li­me­si­ni hep­sin­de "yıl­dız" ile de­ğiş­ti­rin, cüm­le­ler tek­rar nasıl an­lam­lı olu­yor de­ğil­mi?
Son gün­ler­de bir çizgi roman oku­yo­rum. Sanki ço­cuk­lu­ğu­mu ya­şı­yo­rum okur­ken. Roman kah­ra­ma­nı ra­kip­le­ri ile iti­şip ka­kı­şır­ken bir ayağı bir çu­ku­ra girip sırt üstü dü­şü­yor ve ka­fa­sı­nı yere vu­ru­yor. Çek­ti­ği acıyı sa­de­ce ya­zı­lan "ahhh, offf" ke­li­me­le­ri değil ba­şı­nın üze­ri­ne çi­zil­miş şim­şek ve yıl­dız­lar da bize ifade edi­yor. Ne il­ginç değil mi, gök yü­zün­de hay­ran­lık­la sey­ret­ti­ği­miz yıl­dız­lar, bazen acı çe­kil­me­si­ni de sim­ge­le­ye­bi­li­yor. Roman kah­ra­ma­nı için "bir ayağı çu­ku­ra girip" dü­şü­yor ya­zın­ca Türk­çe­de kul­lan­dı­ğı­mız "bir ayağı çu­kur­da" de­yi­mi ak­lı­ma geldi. Tat­sız bir an­la­mı var­dır. "Ölümü yak­la­şıl­mış" an­la­mın­da kul­la­nı­lır; has­ta­lık, yaş­lı­lık falan gibi du­rum­lar­da. As­lın­da gü­nü­müz­de şehir ve ka­sa­ba­la­rı­mız­da çev­re­sin­de önlem alın­ma­mış in­şa­at ya da bozuk yol ve kal­dı­rım çu­kur­la­rı­na düş­me­mek büyük şans, he­pi­mi­zi Allah ko­ru­sun. Yani artık o "bir ayağı çu­kur­da" de­yi­min­de­ki kötü an­la­mı ka­fa­ya tak­ma­mak lazım. Hele ki bir çu­ku­ra girip dü­şer­sek, acı­dan kıv­ra­nır­ken ha­va­da yıl­dız­la­rı hayal ede­bi­lir­sek, bu şart­lar­da bile ha­ya­ta po­zi­tif bak­mış ol­maz­mı­yız sizce de?
Öyle veya böyle, biz in­san­lar „yıl­dız“ der, ye­ri­ne başka bir­şey kabul et­me­yiz. Hani bir de „beni yıl­dız yapan o za­man­ki genç ta­kım­da­ki ant­re­nö­rüm­dür“, ya da „sah­ne­ye ilk adı­mı­mı at­tı­ran ma­ne­ce­rim­dir“, ya da „se­si­mi keş­fe­den saz üs­ta­dı fa­lan­ca­dır“ diye du­ya­rız ya, as­lın­da so­nun­da bir yıl­dız olan­lar kadar bu yıl­dız­la­rı or­ta­ya çı­ka­ran­lar da birer yıl­dız­dır bence. Ben ken­dim bir yıl­dız de­ği­lim, ara sıra bu kö­şe­de yazan bi­ri­yim. Ama bana bu ola­na­ğı veren, ka­le­min güzel deyip, hatta hep ilham veren biri var, işte o benim için ger­çek bir yıl­dız. Zaten ne­re­sin­den ba­kar­san bak, gi­yi­mi ku­şa­mı, ze­ra­fe­ti, gü­zel­li­ği, ko­nuş­ma­sı, cana ya­kın­lı­ğı ve ma­ale­sef de sarı inat­lı­ğı ile bir yıl­dız­dır o. Bazen te­pe­si atar, bir kuy­ruk­lu yıl­dız gibi kayar, uzak­la­şır sen­den; sonra ba­kar­sın her­şey unu­tu­lur ve o hala ye­rin­de par­la­mak­ta­dır. İnsan­lar için bir yıl­dız ol­ma­sı bir yana, eğer duy­gu­la­rı­nı ha­re­ket­le­ri ve bazı ses­ler­le or­ta­ya koyan kedi köpek ve çe­şit­li hay­van­la­rın di­lin­den an­lı­yor­sa­nız, on­la­rın kal­bin­de de bir yıl­dız­dır o.
Niye her yerde kar var, ama as­lın­da artık yok, fakat yıl­dız­lar var dedim bir ara yu­ka­rı­da­ki sa­tır­la­rım­da bi­li­yor­mu­su­nuz? As­lın­da kü­re­sel ısın­ma­ya dik­kat çekip kar­la­rın azal­dı­ğı­na, bu­zul­la­rın eri­di­ği­ne ima yap­tım. Bir de bugün hala yıl­dız­la­rın al­tın­da laf­la­rı edip, şi­ir­ler, şar­kı­lar­dan söz ede­bi­li­yo­rum ama bir­gün ge­lecek ve „yıl­dız­la­rın al­tın­da“ ye­ri­ne „uy­du­la­rın al­tın­da“ di­ye­ce­ğiz; çünkü uzaya uydu gön­de­ren ül­ke­le­rin sa­yı­sı art­ma­ya ve her amaç­lı uy­du­lar dün­ya­nın çev­re­si­ni dol­dur­ma­ya baş­la­dı. Yani bugün biraz abar­tı­lı bir yorum ama, çoook uzun yıl­lar sonra yıl­dız­la­rı gör­me­mi­zi en­gel­le­yecek kadar çok sa­yı­da uy­du­lar dün­ya­mı­zın et­ra­fı­nı sa­ra­cak­lar.
Ne­re­den ne­re­ye gel­dim, yıl­dı­zı­nız bol, gön­lü­nüz yıl­dız­lar kadar pırıl pırıl, bu­lut­suz ge­ce­le­ri­niz on­la­rı sey­ret­mek­le keyif dolu olsun.
Sağ­lı­cak­la kalın, ne tür olur­sa olsun, yıl­dız­lar mut­lu­lu­ğu­nu­za mut­lu­luk kat­sın.

10.07.2022 

Okunma Sayısı: 2014