DATÇA ŞİVESİ (7)

Biraz da espri olsun diye "Datça l ı c a " falan deyip geçiriyoruz. Ama buna "Datça ağzı "demek lazım. Ki Datça’mızın her köyünde değişik ağızlar var. Bunlar bize gökten zembille inmedi. Elbette kökleri var.Araştırabildiğim kadarıyla Datça şivemizin-ağzımızın kökleri Toroslarda yaşayan, orta doğu bataklığına pek bulaşmadan kendi özünü dilini, kültürünü koruyabilmiş, "sarı keçili " gibi Türkmen-yörük aşiretlerine kadar dayanıyor.Güzel Türkçemiz, çok çok değişik ve zorunlu nedenlerle iç içe yaşadığı kültürlerin, halkların etkisinde kalmış, Arapça, Farsça, Rumca gibi dillerden etkilenmiş, binlerce sözcük almış.Elbette bizim dilimiz de onları etkilemiş.Bir dili yaratan da, yaşatan da o dili konuşan halktır. Toroslarda yaşayan yörükler ana coğrafyamızın izole olmuş yerleşkelerinde yaşayan köylüler Allaha şükür ki dilimizi bu günlere taşıyabilmişler. Datça örneğinde olduğu gibi.Datçalılar olarak bizlerinde kullandığı günlük dilimizin kökleri, Toroslardan Konya'ya, Antalya'ya, Muğla'ya, Aydın'a, Denizli'ye, Burdur'a, Afyona daha birçok yöreye ufak tefek değişikliklerle yayılmış.Ne mutlu bizlere ki. Atalarımızın dilini hala yaşatıyoruz.Osmanlıca faslına hiç girmeyelim. İran'da Ak koyunlu Türkmeni Uzun Hasan'ın torunu Şah -İsmail öz be öz Türkçe şiirler yazarken. Osmanlı padişahlarının Farsça hayranlığı hepimizin malumu.Neyse...Konunun elbette uzmanı değiliz. Haddimizi aştık. Ciddiye kaçtık.Datça şivesinden-ağzından örnekler vermeye devam edeceğiz de.Hele konuyu biraz sulandıralım. Biraz tebessüm edelim.Datçalılar olarak son yıllarda biraz alıngan, burnumuzdan kıl aldırmaz olduk. Onun için köy ve şahıs adı vermeden geçmişte yaşanmış bir olayı dilimiz döndüğünce aktarmaya çalışalım.Bir köyümüzden bir kızcağızımız okumak, adam olmak ! (kadın nasıl adam oluyorsa.) için böyük şeherlerden birine yümsek okula gidiyor.Biraz özgür ruhlu bir kızcağızımız imiş bu.Orada tanıştığı Yunan mı.. Bulgar mı.. Alaman mı.. her ne ise..Güleç yüzlü, babacan tavırlı bir cavurcağızı "Biz nişanlandık " diye köylerine getire gomuş.Haydaaaa... Kıyametler kopuyor. Ana bi tarafta. buba bir tarafta. Kendilerini yerden yere furuyorlar.Olmaz da.. olmaz.. Dinleriniz, Hatta dilleriniz bile farklı Nasıl anlaşacaksınız ?Feryat.. figan.. ortalığı iniletiyorlar..Hatta kızlarını dövecek raddeye geliyorlar.Olayları sükunetle olgunlukla pür dikkat takip etmekte olan ve torununu huyu -suyu kendine benzediği için çok çok seven , evin temel direği N i n e - H a t u n olaya el koyuyor..Oğlunu da.. gelinini de .. azarlıyor.. paralıyor.. Son noktayı koyuyor..Siz ikiniz de.. aynı dili gonuşuk durusunuz da.. Ne oluyruu...?Kırk yıldır kediynen köpek gibi didişik durusunuz.. Oturun otuduğunuz yerde... Gızcazı ıraaat bırakın..! (sürecek)03-12-2023 

Okunma Sayısı: 198