DAT­ÇA­LI EŞ­ŞEK­LER­LE RÖ­POR­TAJ (10)

Ala­va­ra­' da te­sa­dü­fen rast­la­dı­ğım ya­ba­nıl eş­şek­le­ri­miz üze­rin­de tek­rar ha­ki­mi­ye­ti­mi kur­muş ,insan ol­mam­dan kay­nak­la­nan şey­ta­ni zekam sa­ye­sin­de on­la­rı hiza ve is­ti­ka­me­te ge­tir­miş, kar­şı­ma oturt­muş rö­por­ta­ja baş­la­mış­tım..
--Söy­le­yin ba­ka­lım.. Bir za­man­lar in­san­la­rın yaşlı ata­la­rı­nı­za mü­na­sip gör­dü­ğü " e ş ş e k -a z a d ı" ge­le­ne­ği ile il­gi­li ata­la­rı­nız­dan neler duy­du­nuz..?
--Biz­de bu azad edi­len eş­şek­le­rin ka­lın­tı­sı­yız.. İnsan­lar ata­la­rı­mı­zı köle gibi kul­la­nıp, işe ya­ra­maz hale ge­lin­ce, ge­rek­siz yere bes­le­me­mek için ölüme terk eder­ce­si­ne mü­na­sip yer­le­re hay­kı­rır­lar, özgür bı­ra­kır­lar­mış..
--Evet.. evet.. bi­li­yo­rum..Ço­cuk­lu­ğum­dan,1960.lı yıl­lar­dan ha­tır­lı­yo­rum..​Aksi mi aksi bir goca eş­şe­ği­miz vardı..​O.​nu da yaş­la­nın­ca Betçe yolu üze­rin­de­ki Yarık (çatal) dağın ar­ka­sın­da­ki "A ş l a m a - v a d i s i "ne hay­kır­mış, özgür bı­rak­mış­tık.. Üç- beş gün sonra geri döndü za­val­lı..
Ço­cuk­luk ak­lım­la ona kı­ya­ma­dım..​Babam da ha­tı­rı­mı kır­ma­dı.. İşe ya­ra­maz da olsa ölün­cey­e kadar onu ka­pı­mız­da, da­mı­mız­da bes­le­dik..
Ço­cuk­lu­ğum­da ata­la­rı­na yap­tı­ğım bu kı­ya­ğım eş­şek­le­rin ho­şu­na git­miş..​Bana iç­le­ri­ni dök­me­ye baş­la­mış­lar­dı..
Yal­dız­la­rı­nı ka­zı­mış, ger­çek kim­lik­le­ri­ni or­ta­ya çı­kar­mış­tım..​Bana ısın­ma­ya baş­la­mış­lar­dı..​Bu fır­sa­tı ka­çır­ma­dım. lafı ya­pış­tır­dım..
--Ba­na ina­nın ve gü­ve­nin. Si­zin­le dert­leş­me­ye gel­dim..
Eşşek başı lafa atıl­dı..
--Val­la biz eş­şek­le­rin dini ol­say­dı.. Şüp­he­siz ki.. Siz in­san­lar bizim şey­ta­nı­mız olur­du­nuz..​Sen de o şey­tan ev­la­dı­sın. Sana nasıl gü­ve­ne­lim..?
--Hak­lı­sın...​Peki siz ata­la­rı­nız­dan, Datça'da bir za­man­lar kış ay­la­rın­da uy­gu­la­nan "H a y v a n - h a y k ı r m a "diye bir ge­le­nek duy­du­nuz mu..?
--Bu ko­nu­da ata­la­rı­mız­dan bir şey­ler duy­duk .. Madem o gün­le­ri ya­şa­dın.. Bari sen anlat ta bil­gi­le­ne­lim..
--- Bu ge­le­nek Datça'nın hemen her kö­yün­de kış ay­la­rın­da uy­gu­la­nır­dı.. Kışın ge­rek­siz yere bes­le­me­mek için At, eşek, öküz, gibi ken­di­si­ni vahşi hay­van­lar­dan ko­ru­ma­ya muk­te­dir büyük baş hay­van­lar son­ba­har­da ilk yağ­mur­da ka­rın­la­rı­nı do­yu­ra­bi­le­ce­ği mes­kun ol­ma­yan yer­le­re, do­ğa­ya bı­ra­kı­lır­dı..
İlk ba­har­da da, bun­lar bı­ra­kıl­dık­la­rı yer­ler­den top­la­nır ,ken­di­le­rin­den fay­da­lan­mak için tek­rar dama ka­pa­tı­lır­dı..
Eşşek başı (lider eşşek) yine yaptı ya­pa­ca­ğı­nı..
--Siz in­san­lar ger­çek­ten bizim şey­tan­la­rı­mız­sı­nız..​Hayvan­lar­la iliş­ki­le­ri­niz dahi "men­fa­at - ya­rar, çıkar " te­mel­le­ri­ne otur­tul­muş..
Biraz bo­zu­lur gibi oldum..
--Sö­zü­mü kes­me­yin de.. Ka­ran­lık ta­ri­hi­ni­zi biraz ay­dın­la­ta­yım.. Ta­ri­hi­ni­zi bil­mez­se­niz ge­le­ce­ği­ni­zi sağ­lam te­mel­le­re otur­ta­maz­sı­nız..​Bak ne güzel öz­gür­lü­ğü­nü­zü ka­zan­mış­sı­nız..​Bari ku­ra­ca­ğı­nız yeni düzen or­ta­mın­da hu­zur­lu­ca ve güven içen­de ya­şa­yın..​Ama geç­mi­şi­ni­zi de unut­ma­yın.. Ku­la­ğı­nı­za küpe olsun..
Eş­şek­ler kendi ara­la­rın­da ho­mur­dan­ma­ya baş­la­dı­lar. Eşşek ba­şı­na karşı bir isyan dal­ga­sı oluş­tu.. Belli ki öz­gü­ven­le­ri de oluş­ma­ya baş­la­mış­tı..
--Bı­rak ta adam bil­dik­le­ri­ni an­lat­sın.. Biz geç­mi­şi­mi­zi ,ta­ri­hi­mi­zi merak edi­yo­ruz.. Bu ko­nu­da şim­di­ye kadar hiç kimse doğ­ru­yu söy­le­me­di..​Tarih ye­ri­ne bizi yö­ne­ten­le­rin uy­dur­du­ğu bir takım saf­sa­ta­lar­la, ha­ma­set ede­bi­ya­tıy­la avu­tu­lup dur­duk...(sü­recek)

Okunma Sayısı: 1911