"Cumanın Hikmeti” - H İ K M E T

De­ğer­li Dost­lar !
Gü­nü­müz­de çok rast­la­mı­şız­dır. Ev­len­me ha­zır­lı­ğı için­de olan çift­ler, nikâh
gün ve sa­at­le­ri­ni il­ginç ta­rih­ler­le per­çin­le­mek is­ter­ler.
Ör­ne­ğin : "2011 yılı, 11nci ayın 11nci günü, saa 11 'de ki ni­kâ­hı­mız­da siz­le­ri
de ara­mız­da gör­mek is­ti­yo­ruz" gibi.
Bu gün de kö­şe­miz­de il­ginç bir te­va­kuf (rast­lan­tı) oluş­tu. Şöyle ki :
Kö­şe­mi­zin adı: Cum'a nın HİKMET' i
Ya­za­rın adı : A h m e t HİKMET Gül
Bu gün ya­zı­mı­zın Ko­nu­su : HİKMET
Şimdi ko­nu­mu­za dö­ne­lim.
Hik­met ke­li­me­si, Arap­ça "hkm" kö­kün­den gelen hakîm, hik­met sa­hi­bi, bilge,
fi­lo­zof söz­cü­ğün­den alın­mış olup, Âra­mi­ce de de aynı mâ­na­lar­da kul­la­nıl­mış­tır.
Ancak, bazı kay­nak­lar­da anlam ge­niş­le­me­si­ne uğ­ra­mış , İslâm âlim­le­rin­ce sır,
fel­se­fe,pey­gam­ber,özlü söz,öğüt,fizik gibi ma­nâ­lar­da kul­la­nıl­mış­tır.
Kur'an da tü­rev­le­riy­le bir­lik­te 120' ye yakın yerde geçer." El Ha­kîym " olan Allah,
bu hik­me­ti pey­gam­ber­le­ri­ne ver­di­ği gibi, di­le­di­ği kul­la­rı­na da bah­şe­der.
Kur' an-ı Kerim de Hz.İbra­him'e, Hz.Sü­ley­man'a, Hz.Dâvud'a, Hz.?Lokman'a açık
bir şe­kil­de hik­met ve­ril­di­ğin­den söz edi­lir. Yine Kur' an da adına ba­ğım­sız bir
sûre bu­lu­nan Lok­man, Allah dostu bir ki­şi­dir. Bir çok İslâm âlim­le­ri Lok­man'ın
pey­gam­ber ol­ma­dı­ğı­nı, ancak Allah'ın ken­di­si­ne derin bilgi ve hik­met ver­di­ği­ni
belirtirler.?Bazı Kur'an tef­sir­ci­le­ri Lok­man'a ve­ril­di­ği bil­di­ri­len "hik­met" ke­li­me­si­ni
"Din ko­nu­sun­da derin bilgi,ger­çek inanç, akıl,ye­rin­de ve doğru ko­nuş­ma , isa­bet­li
görüş ve dav­ra­nış" şek­lin­de açık­la­mış­lar­dır.
Sözü edi­len sûre de Hz.?Lokman'ın oğ­lu­na ver­di­ği öğüt­ler­den,bu husus ye­te­rin­ce
an­la­şıl­mak­ta­dır. Ay­rı­ca İsrâ sû­re­sin­de de bah­se­di­len hik­met­ler, ev­ren­sel ve
temel de­ğer­ler­dir.
Aziz Dost­lar !
Hik­met ke­li­me­si, hem doğru bilgi, inanç ve dü­şün­ce­yi, hem de bu bi­ri­ki­min en
güzel bir şe­kil­de ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si­ni ifade eder.?Hayata ge­çi­ril­me­miş bu bilgi
bi­ri­kim­le­ri­ni bün­ye­sin­de top­la­yan ki­şi­ye belki âlim denilebilir.?Ama asla hakîm
yani hik­met­li kişi denilemez.?Zira hik­met söz­cü­ğü "bil­gi­yi yerli ye­rin­ce kul­lan­ma"
an­la­mı­na da gelir.?Bu şe­kil­de bil­gi­si­ni doğru ve ge­rek­ti­ği bi­çim­de kul­la­nan insan
şükür gö­re­vi­ni de ye­ri­ne ge­tir­miş olur.
Aşa­ğı­da hik­met ile il­gi­li 3 âyet me­âli­ni bir­lik­te ha­tır­la­ma­ya ça­lı­şa­lım.
1 - (Ey Mu­ham­med ! ) Rab­bi­nin yo­lu­na,hik­met­le,güzel öğüt­le çağır ve on­lar­la en
güzel bir şe­kil­de mü­ca­de­le et. Şüp­he­siz senin Rab­bin, kendi yo­lun­dan sa­pan­la­rı
en iyi bi­len­dir.O doğru yolda olan­la­rı da en iyi bi­len­dir.(Nahl : 125)
2 - Allah hik­me­ti di­le­di­ği­ne verir. Kime hik­met ve­ril­miş se şüp­he­siz ona çokça
hayır ve­ril­miş demektir.?Bunu ancak akıl sa­hip­le­ri anlar.(Ba­ka­ra : 269)
3 - Rab­bim ! Bana hik­met ver ve beni sâ­lih­ler (iyi­ler )ara­sı­na kat. (Şu'ara : 83 )
Bu son âyet meâli Hz.İbra­him' in Rab­bi­ne duası ve ya­ka­rı­şı­dır.
Şimdi de bir kaç ha­dis-i şe­ri­fi ha­tır­la­ma­ya ça­lı­şa­lım.
Hz Ebu Eyyub an­la­tı­yor :
- Bir gün bir adam Re­su­lul­la­ha ge­le­rek" Ey Allah'ın Re­sû­lü bana dini öğret ,ama
çok kısa ve özlü olsun" dedi. Allah Re­sû­lü de ona "Na­ma­zı­na kalk­tı­ğın vakit
dün­ya­ya veda ede­nin na­ma­zı gibi namaz kıl.?Sonradan piş­man olup özür
di­le­ye­ce­ğin sözü söy­le­me.İnsan­la­rın elin­de bu­lu­nan dün­ya­lık şey­ler­den ümit
kes ve buna azmet " bu­yur­du.
-"Hik­met, mü'minin yitik ma­lı­dır, ne­re­de bu­lur­sa onu alır."
-"Hik­me­tin başı Allah kor­ku­su­dur."
-"Yal­nız­ca iki ki­şi­ye gıpta edi­lir. Bir adam ki Allah ken­di­si­ne "hik­met" ver­miş­tir,
o adam bu hik­met ge­re­ğin­ce ha­re­ket edi­yor ve bunu baş­ka­la­rı­na da öğ­re­ti­yor.
Yine bir adam ki Allah ona mal ver­miş­tir o da malı hak yo­lun­da har­ca­ma­ya
az­met­miş­tir."
-"Ben hik­met evi­yim, Ali de onun ka­pı­sı­dır."
-"Hik­met­ten bir ke­li­me öğ­ren­mek, bütün var­lı­ğı ile dün­ya­dan ha­yır­lı­dır"
-"Hik­met bir feyiz ağa­cı­dır ki , kökü kalp­te ye­miş­le­ri ağız­da­dır."
Hik­met ile il­gi­li ha­dis­ler ol­duk­ça faz­la­dır.Ancak ye­ri­miz sı­nır­lı ol­du­ğun­dan
bu ka­dar­la ye­ti­ne­lim.
Hz. Ali de hik­met hak­kın­da şöyle der :
-Kal­bi­ni öğüt­le yaşat, hik­met­le ay­dın­lat.
Hz. Pey­gam­be­rin özel du­ası­na maz­har olan Abbas'ın hik­met ko­nu­sun­da­ki
dü­şün­ce­si de aşa­ğı­da­ki şe­kil­de­dir.
"Hik­met, nü­büv­vet yani pey­gam­ber­lik dı­şın­da­ki isa­bet­li far­ke­di­şin adı­dır”
Lok­man hekim de hik­met ko­nu­sun­da şunu öğüt­ler
-Ye­me­ğe tok ,hik­me­te açık ol
Mev­lâ­na Ce­la­led­din-i Rûmi de yok­lu­ğu an­la­tır­ken şöyle der :
"Var­lık elde etmek için yok­luk gerek.?Yokluğa dik­kat et.?Onda çok hik­met­ler
var­dır”
Hik­met ko­nu­sun­da Josh Du­ha­mel ' de şöyle diyor.
Ka­dın­lar er­kek­ler­den daha çok hik­met sa­hi­bi­dir­ler, daha az bilir ancak daha çok
an­lar­lar.
Ko­nu­mu­zun so­nu­na yak­la­şır­ken Meh­met Âkif 'imize de kulak ve­re­lim.
Allah'a dayan sa'ye sarıl hik­me­te râm ol
Yol varsa budur , bil­mi­yo­rum başka çıkar yol
Gü­nü­müz türk­çe­si­ne uyar­lar­sak mâ­nâ­sı şöyle :
Allah'a güven, çalış gay­ret et, tak­di­ri­ne rıza gös­ter.Benim bil­di­ğim yol budur.
Başka bir doğru yol bil­mi­yo­rum. Ya­zı­mı­zı bir dua ile bi­ti­re­lim.
Rab­bi­miz ! İlmi­mi­zi art­tır.An­la­yı­şı­mı­zı ko­lay­laş­tır.Bize ka­tın­dan hik­met ve
fe­ra­set ver.?Hikmet eh­li­ne selâm olsun.?Sağlık­la kalın, esen kalın aziz dost­lar!

Okunma Sayısı: 286