"Cumanın Hikmeti” İ H S A N ( İYİLİK)

Değerli Dostlar !
İhsan kelimesi Arapça da " hsn " kökünden gelen bir kelime olup, güzel yapma
karşılıksız hediye verme,  hediye sözcüğünden  alıntıdır.Yine Arapça da "hüsn"
     yani  güzel  olma  sözcüğünün  mastarıdır. Aynı kökten  gelen  hasan (güzel) ,
     Huseyn  ( küçük güzel-küçük sevgili ) ahsen  ( en güzel ), tahsin  (güzelleme )
     muhsin ( ihsan eden )manaları ile kullanılır.Hiç şüphesiz Allah ,en büyük ihsan
     sahibidir.  İhsan ,Kur'an da benzer türevleri ile beraber 200' e yakın geçer.
     Yine Kur'an da muhsinlerden  övgü ile bahsedilir. Bir çok ayette  Allah'ın ihsan
     eden kullarını sevdiğinden  söz edilir. İmâm-ı Gazâli  muhsin sınıfından olmak
     için şu dört huyun o insanda  bulunması gerektiği şartını ileri sürer.
     1-Zenginken zekat,darlıkta iken sadaka ver.
     2-Öfkelendiğinde öfkene hakim ol.
     3-Başkasının ayıbını açma, bilakis kapamaya çalış .
     4-Sana hizmet edenlere,aile fertlerine ve akrabana iyilik ederek onları hoş tut .
     Kıymetli Dostlar !
     Cenab- ı  Peygamberin ihsan  tarifi de şu şekildedir. Literatürde meşhur Cibril
     hadisi diye geçer. 
     Cebrâil ( a.s.) sahabeden  Dıhye ( r.a.) görünümünde  peygamberin  huzuruna
     gelerek ona " ihsan nedir ?" diye bir soru yöneltir. Peygamber de ona cevaben
     "Allah'a onu görüyormuşsun gibi ibadet etmendir.Zira sen O 'nu görmesen de
     O seni görüyordur." buyurmuştur.
     İşte bu şuur, bir müminde her an Allah'ın gözetimi altında bulunduğu inancını
     diri tutar.
     İhsan kelimesi, dini literatürde 3 manada kullanılır.
     1-İyilikte bulunmak
     2-Bir şeyi en güzel bir biçimde yapmak
     3-İyi, doğru ve faydalı davranışta bulunmak
     Aziz Dostlar !
     Aşağıda ihsan ve  önemi ile ilgili bazı ayet meallerini bulacaksınız. 
     Birlikte hatırlamaya çalışalım.
     1-Zira  senin  Rabbin, başkasına  değil, yalnızca  kendisine  kulluk  etmenizi
     emreder. Bir de ana- babaya  iyilik etmeyi. Eğer onlardan biri, ya da ikisi senin
     yanındayken yaşlanırsa, sakın onlara " öf " bile deme ve onları azarlama !
     aksine onlara gönül okşayıcı şeyler söyle . ( İsrâ: 23 )
     2-Allah'ın  sana  verdiğinden  ahiret  yurdunu iste; ama dünyadan da  nasibini
     unutma.Allah'ın sana iyilik ettiği gibi sen de iyilik et.Yeryüzünde bozgunculuğu
     arzulama. Şüphesiz ki Allah bozguncuları sevmez. (Kasas : 77)
     3-O, yarattığı  her şeyi  en güzel  yaratmış  ve insanın  yaratılışına  çamurdan
     başlamıştır. (Secde :7 )
    4-Elbette biz iyi iş yapanları böyle ödüllendiririz.(Saffat : 80)
    5-Biz, insana anne -babasına iyi davranmasını emrettik. Annesi  onu sıkıntı  ile
     karnında taşımış ve yine sıkıntı çekerek doğurmuştur.......( Ahkâf : 18 )
    6 -Gerçek şu ki  Allah adaleti , iyiliği ve  akrabaya  yardım etmeyi  emreder .Yüz  
     kızartıcı işleri,  fenalığı ve azgınlığı yasaklar. O düşünüp öğüt alasınız diye size
     öğüt veriyor.( Nahl : 90 )
     7-İyiliğin karşılığı ancak iyiliktir. ( Rahmân :60 )
     8-Eğer  Allah'a  güzel  bir borç  verirseniz ( Allah )  kat kat  arttırarak onu size
     döndürecek  ve sizi  bağışlayacaktır. Zira Allah tüm şükürleri hak eden tek ama
     tek otoritedir.(Şükürsüzlüğü ) Cezalandırmada acele etmeyendir.( Tegâbun : 17 )
 
     İhsan ile ilgili  âyetler köşemize  sığamıyacak  kadar çoktur. Ancak  yerimiz
     sınırlı olduğundan bu kadarla yetiniyoruz
     Özellikle Cuma namazlarını kılan mümin erkekler, Cuma hutbesinin sonunda

     okunan ve 6. maddede  yer alan  Nahl suresinin  90. ayet  meâlini  kesinlikle
     hatırlayacaklardır.
     Aziz Dostlar !
     İhsan ile ilgili  ve çoğumuzun bildiği ünlü filozof Diyojen'in Büyük İskender'e   
     söylediği sözü,  bir kez daha hatırlatarak konumuza devam edelim.
     Büyük İskender ordusuyla Sinop'u fethettiğinde, orada yaşayan Diyojen isimli
     bir de filozofun  bulunduğunu  öğrenir ve onu  ziyarete gider. O sırada filozof
     Diyojen  büyükçe  bir fıçının  içinde elinde  kalemle  kağıt  üzerine  bir şeyler
     yazmaktadır.Büyük İskender ,Diyojen'e sorar "Üstad dile benden ne dilersin ?"
     Çoğumuzun bildiği Diyojen' in cevabı ise nettir.
     " Gölge etme başka ihsan istemem "
     Peygamberimizin amca oğlu, aynı zamanda damadı da olan Hz Ali' nin ihsan
     ile ilgili bir kaç özlü sözünü de burada hatırlatmak istiyoruz.
     -Kötülük eden kimseye ihsanda bulunmak faziletin en güzelidir.
     -İhsanın en güzeli istenmeden verilendir.
     -İhsan eden canlıdır, mezara girmekle ölmez.
      Yine ihsan ile ilgili bir anonim özlü söz de şu şekildedir.
     -Dünyada dost gibi aziz, ihsan gibi leziz bir şey yoktur.
     Konuya  burada  nokta  koyarken  bizlere  sonsuz  lutuf ve  ihsanda bulunan
     Âlemlerin Rabbi yüce Allah'a, gönülden bağlanan ihsan sahipleri olmakla
     yükümlü bulunduğumuzu unutmayalım.
     Rabbim  bizleri  daima  karşılık beklemeden  ihsanda bulunan  kulları arasına  
     dahil etsin.İhsan etmekte biri biri ile yarışan gönül dostlarına selam olsun.
                 Sağlıkla kalın, esen kalın ,aziz dostlar !

Okunma Sayısı: 371