DATÇA ŞİVESİ (6)

Foto: Bir zamanlar ilkokul olarak ta kullanılan Sındı köyümüzdeki Ömer-Ağa evi. Maalesef terk edilmiş ve harabeye dönmüştür. Bu evin ilginç olan yanı, yeraltında çatıdan akan yağmur sularının biriktiği bir yeraltı sarnıcı bulunmasıdır.Datça’mızın tüm köylerini dolaşarak Datça "ağzı" ile ilgili örnekler vermeye çalışıyoruz.Daha öncede belirttiğimiz gibi Datça’mızın hemen her köyünde neredeyse ayrı bir ağız konuşuluyor.Hatta neredeyse Emecik’li ile Yazı köylü birbirini zor anlıyor !Sındı köyümüzün adı ile ilgili muhtelif rivayetler var.Avrupalı seyyahların çizdiği bazı orta çağ haritalarında bu köyümüzün adı "Cundi" olarak geçiyor.İşin aslını faslını, aslı Sındı köylü, Emecik’ te ikamet eden doksan kusur yaşındaki Hava -Toylak ninemizi konuşturarak öğrenmeye çalışalım bakalım.  Hem de Sındı aksanıyla."Harp zamanı her yeri basmış cavurla, şindi bi bizim Sındı'yı basamamışla.Ulu derede ağcı (zakkum) çiçeği va.. Cavurla bunnarın gırmızı çiçeklerini uzaktan gördüklerinde "Allah allah gırmızı fesli Türkle va borda" der, Gaçarlarmış."" Harmanınan (harman zamanı) köy tepesine gelmiş cavurla."Harmanlıkta şalvarlı adamla vaa" diye korkmuşla. aşağı(köye) inememişle.""Sındı diye" Sığındı galdı" diye undan Sındı demişle köyümüze. Datça’nın her tarafını cavurla basmış da bir Sındı'yı basamamışla"Doğrusunu isterseniz. Bizimde büyüklerimizden duyduğumuz bu. Daha önce denize yakın bir yerlerde çadırlarını kuran, oralara yerleşen Sındı köylüler, denizden gelen korsan baskınlarından bıkmışlar, ve dağlar arasında korunaklı, denizden görünmeyen, şimdiki köylerine yerleşmek zorunda kalmışlar.Bir rivayete göre de Sındı köyü coğrafi konumu itibariyle makasa benziyormuş, Datça ile Betçe yöresi arasında bir geçiş yeri, yani Makas görevi görüyormuş. Makas'a halk dilinde "Sındı" dendiğine göre bu rivayette makul ve mantıklı geliyor. İddiasız bir şekilde yorum yapıyor, fikir yürütüyoruz.Taparcasına sevdiğim Datça’mızın oynak ve kıvrak şivesi-ağzı ile ilgili dağarcığımda biriktirdiğim bilgileri iddiasız bir şekilde aktarmaya devam edeceğim izniniz olursa. (sürecek)Kaynak: 1-Muğla ve yöresi ağızları -Ali Akar 2-Torosların Türkçesi -Mustafa Koç 3-Datçalıca -Çiğdem Akın 30-11-2023 

Okunma Sayısı: 168