Hamd
18 Ağustos 2025, Pazartesi 11:01Kıymetli Dostlar !
Hamd kelimesi, dinimizde en önemli kavramlardan birisi olup,
yüceltmek, övmek ululamak anlamına gelir. Bu kelime yalnız
Allah için kullanılır. İnsan, Allah'ın kendisini yarattığını,yeri,göğü
güneşi, ayı onun emrine verdiğini ve sayısız nimetlerle onu doyur-
duğunu düşünerek O' na hamd eder.Bu sadece nimetlerin verildi-
ğinde yapılan bir eylem olmamalıdır.Çünkü daha sonra vereceği
büyük bir nimetten önce mevcut nimetin azaltılması da söz konu-
sudur.Zira bunu bilemeyiz. Bu da o kişi için bir imtihan vesilesi
olabilir.O halde,verdiğinde de aldığında da hamdi elden bırakma-
mak gerekir.Yani üzüntü, felaket ,sıkıntı hastalık, hatta başarı elde
edildiğinde de hamdedilmelidir.İnsanımız maalesef ben de dahil
yakın bir zamana kadar hamd ve şükür arasındaki farkı ayırmakta
zorlanmışımdır. Hamd, şükürden daha geniş, daha kapsamlı olup,
yukarıda da ifade ettiğimiz gibi yalnızca Allah'a mahsustur.Şükür
ise, hem Allah'a hem de bir nimetin verilmesine aracı olan insana
yapılabilir.Şükür, bizi yaratana bir teşekkürdür.Bu teşekkür yapıl-
dığında bizlere nimetini arttıracağını haber verir .( İbrahim : 7)
Her şükür aynı zamanda bir hamddir.Ancak her hamd şükür olamaz
Değerli Dostlar ! Yukarıda da bahsettiğimiz gibi her türlü övgü
ve ululama Allah' a mahsustur.Bir müminin diğer mümin bir kardeşini
övmesi,inanın onu dövmesinden veya ona sövmesinden daha kötüdür.
Bir kişiyi övmede, ölçüyü çok iyi ayarlamalı ve asla ifrata kaçmamalı-
dır.İmamı Gazali' ye göre övgüde çeşitli kötülükler vardır. Bunun bir
kısmı övene, bir kısmı da övülene ait zararlar doğurur.Övene ait zarar-
lar;kişinin bir kimseyi överken abartıp yalana sapma tehlikesi,övdüğü
kişiyi sevmediği halde, ondan bir menfaat temin etme düşüncesiyle
riyaya başvurması ve münafık durumuna düşmesidir.Başka bir zararı
ise;kesin olarak bilmediği, yada bilmesi mümkün olmayan şeyleri
söyleyebilmesi, onu yalancı durumuna düşürebilir.
Övülene ait zararlara gelince ; insan nefsi övgüye ve methedilme ye
çok müsaittir.Övgü ve metihler nefsinin hoşuna giderek, ayaklarının
yerden kesilmesine,kendisini üstün bir konumda görmesine olanak
sağlar.Bu da o kişi için son derece tehlikelidir.Övgü konusunda bizlere
rehber olan peygamberden gelen bir hadis aynen şöyledir.
"Şayet biriniz bir arkadaşını övecek se ve de söylediğinin doğru olduğu
na gerçekten inanıyorsa " Zannederim o şöyle iyidir,böyle iyidir " desin
Hz. Ömer'de bir kimseyi başka birini överken gördüğünde; ona şu üç
soruyu sormuştur."Onunla yolculu yaptın mı?.Onunla alışverişte bulun-
dun mu ? Sabah-akşam onu görecek şekilde şekilde komşuluk ettin mi ?
Adam bunların hepsine de olumsuz cevap verince Hz Ömer ,"Allah' a
yemin olsun ki sen onu tanımıyorsun " demiştir.
Şimdi konu ile ilgili iki ayet mealini aşağıda birlikte okuyalım.
1- Hamd, alemlerin Rabbi, Rahman ve Rahim hesap ve ceza gününün
sahibi olan Allah' a mahsustur ( Fatiha : 2-4 )
2-Onların ( inanıp ta iyi işler yapanların ) orada (cennette) duası "Allah'ım
Sen her türlü eksiklerden uzaksın ".Birbirlerine esenlik dilemeleri de
"Selam " şeklindedir. Dualarının sonu da şudur."Bütün övgüler alem- lerin Rab' bi Allah'a dır ( Yunus : 10 )
Şimdi beyitlere geçelim.
Hamd kavramı ne demek , önce onu bilelim
Zihinlerde yerleşmiş , yanlışlığı silelim
Bu deyime hamdele , veya tahmid de denir
Onunla başlar biter , yemek öylece yenir
Hamdin sözlük manası , ululamak, yüceltmek
Başka ilahlar değil , Allah'ı ilah bilmek
Hamd kavramı Kur'an da , elliye yakın geçer
Manasını bilmeyen ,bilmeden bazen sürçer
Hamdin tam zıddıysa zem ,şükrün ise nankörlük
Küfredene de verir , On da sonsuz bonkörlük
Yerde gökte ne varsa , Allah'ı tesbih eder
Zannetme ki bu tesbih , bir yerde durur biter
O'na hamd ile başlar , henüz ikinci ayet
Alemlerin Rabbi O , önce buna iman et
Başta melekler O' nu hamd ile tesbih eder
Sure-i Bakara da , ayet otuz öyle der
Kur'an da tam beş sure , Allah'a hamdle başlar
Sen zanneder misin ki ,tesbih etmez o taşlar
Zikirin en üstünü , Allah'a hamdetmektir
Hamdle bitmeyen yemek , bereketsiz yemektir
Ya İlâhi! bizlere hamdedecek irfan ver
Hamdetmeyi bilmezsek ,diğer mahlukat ne der ?
Sağlıkla kalın Esen kalın Can dostlar
Okunma Sayısı: 224
Yorum Yazın
E-posta hesabınız sitede yayımlanmayacaktır. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişdir.