TÜRKİYE’DE 1 MAYIS’IN TARİHÇESİ

*Cumhuriyet döneminde ilk resmi kutlama  1923’te oldu.
*Osmanlı’da da 1 Mayıs kutlamaları oldu.
Osmanlı’da 1 Mayıs ilk kez 1911’de Selanik’teki tütün, pamuk ve liman işçilerince kutlandı.  İstanbul’daki ilk kutlama ise 1912’de yapıldı.
Osmanlı’nın ardından, Cumhuriyet döneminde Sovyetler Birliği dostluk ilişkisi çerçevesinde 1 Mayıs 1922’de Ankara’da İşçi Bayramı olarak kutlandı. Resmi olarak kutlanması ise ilk kez 1 Mayıs 1923’te  oldu. 
Taksim Meydanı’nda  1977 yılında düzenlenen  1 Mayıs programında, DİSK(Devrimci İşçi Sendikaları) Genel Başkanı Kemal Türkler’in konuşması sırasında meydandakilere ateş açılması sonucu 37 kişi yaşamını yitirdi. Bu olay aslında, birinci bölümde anlattığım ve 7 polisin bir provokasyonla öldürülmesi olarak tarihe geçen ABD’deki  Haymarket Olayına çok benziyor. Benziyor değil, ABD kontrgerillası ile Türk kontgerillası eyleminin tıpatıp aynısı diyebiliriz.
Yıllar sonra zamanın kontrgerilla  generallerinden Sabri Yirmibeşoğlu (1977 olaylarının bir ÖHD(Özel Harp Dairesi) operasyonu olduğunu anlatacaktı.)
1977 olayları gerekçe gösterilerek uzun süre 1 Mayıs çekinceli kutlandı. Taksim işçilere kapatıldı.
12 Eylül faşist cuntası 1977 , 1 Mayıs’ını gerekçe göstererek 1 Mayıs  İşçi ve Emekçi bayramını yasakladı. 
Darbecilerin resmi tatil olmaktan çıkardığı 1 Mayıs, yıllar sonra 2009’da “Emek ve Dayanışma Günü” adıyla kutlanmaya başlandı.
O günden sonra Taksim’de kutlamalar yasaklandı. Artık 1 Mayıs etkinlikleri Kadıköy’de yapılmaya başlandı.
2000 li yıllarda yine 1 Mayıs gerilimli geçmeye başlandı. 2007 ‘de DİSK ve bağlı sendikalar Taksim7e gitmeye çalıştı. Polis izin vermedi. Yeri gelmişken analım; İbrahim Sevindik adlı bir vatandaşımız olaylarda öldü!.
2008 yılında hükümet tarafından 1 Mayıs’ın “Emek ve Dayanışma  Günü “ olarak kutlanması kabul edildi. Ancak Taksim’de kutlanmasına yine izin verilmedi.
2010 yılında 1 Mayıs yüz bine aşkın kişinin katılımıyla  Taksim’de kutlandı. 2011 ve 2012 yıllarında da 1 Mayıs Taksim’de kutlandı.
2013 yılında Taksim’i yayalaştırma  projesi nedeniyle 1 Mayıs’tan 4 ay önce Taksim işçilere kapatıldı.
2020 ‘de DİSK’li birkaç yöneticisinin Taksim’e gitmesi bile yasaklandı. 
2021-2022-2023-2024 yılları da yasaklarla sürdürüldü. 
Taksim yerine İstanbul Kadıköy’de ve yurdun değişik yerlerinde 1 Mayıs etkinlikleri düzenlendi. Bu yıl da aynısı olacak.
Tarihçeyi yazarken, gördüğünüz gibi İstanbul-Taksim anlatıldı. Çünkü İstanbul bir işçi kentidir. Türkiye emekçilerinin yoğun olduğu yerdir. Tabii başka il ve ilçelerde de etkinlikler oldu, olacak. O ansiklopedi olur…
Sonlandırırken, 1 Mayıs, Birlik, Mücadele ve Dayanışma günü’nü kutlarım 
 

Okunma Sayısı: 133