Avrupa Birliği'nde 'en düşük emekli maaşı' ne kadar?

Türkiye’de siyasetin de kamuoyunun da önemli tartışma konularından biri en düşük emekli maaşının 10 bin TL olması.Ülkemizdeki emekli maaşları ile Avrupa Birliği üyesi ülkelerdeki emekli maaşları karşılaştırılırken kullanılan veriler, yanlış yorumlar yapılmasına yol açıyor.Baştan söyleyelim, Avrupa Birliği’nde emeklilerin tamamına öyle sanıldığı gibi 3-4 bin euro emekli maaşı verilmiyor.Söz konusu paraları Türk lirasına çevirince ortaya çıkan rakamlara bakıp, bizim emeklimiz bu maaşı rüyasında göremez diyenler, Avrupalı emeklinin içinde bulunduğu şartlardan habersizdir. Avrupa Birliği ülkelerindeki sendikaların, derneklerin, sivil toplum örgütlerinin ortak söylemi, “Emekli maaşlarının rahat bir yaşam sürmeye yetmediği, insan onurunu zedeleyici olduğu” şeklindedir.Kısacası Avrupa Birliği’nde olduğu gibi Türkiye’de de sadece düşük emekli maaşları değil yüksek emekli maaşları da vardır. Ama yüksek de olsa AB ve Türkiye şartlarında yetersiz kalmaktadır. Türkiye’de de yayın yapan bazı yabancı medya organları, Avrupa Birliği’ndeki ‘Ortalama Emekli Maaşları’ başlığını kullanarak veriler paylaşırlar.Ayrıca maaşlar da ‘Brüt’ üzerinden aktarıldığı için rakamlar hep yüksek gözükür. Asıl yapılması gereken Avrupa Birliği ülkelerindeki ‘Ortalama’ değil ‘En Düşük Net Emekli Maaşlarını’ araştırıp, bulup, hesaplayıp vermektir.Yani Türkiye’deki en düşük emekli maaşı olan 10 bin TL, AB’deki en düşük net emekli maaşı karşılaştırılmalıdır.Böylesi bir yöntem sağlıklı değerlendirmeler yapmamıza yardımcı olacaktır. Bu konuyu çok araştırdım, tercümeler ve hesaplamalar yaptım, ilgili ülkelerin Çalışma Bakanlığı, sendikaları gibi kurumlarıyla yazıştım.Kısacası çok emek verdim.Aşağıda sıraladığım bilgileri çok fazla ayrıntıya girmeden siyasetçilerin, gazetecilerin, uzmanların, yorumcuların rahatlıkla kullanabileceği hale getirdim. Konuyu sadeleştirirken nelere dikkat ettiğimi belirtmekte yarar var.Listedeki emekli maaşları net maaşlardır.Brüt maaşları da vererek, kafa karışıklığı yaratmak istemedim.Euro bölgesi dışında olan örneğin İsveç, Çekya, Macaristan, İsveç, Danimarka gibi ülkelerin ulusal para birimleri üzerinden ödenen emekli maaşlarını Euro’ya çevirdim.Bazı ülkelerde örneğin İsveç ve Avusturya’da evli çiftlerde, aynı haneye 2 emekli maaşı giriyorsa, maaşta kesintiye gidiliyor. Buna da dikkat ettim.Bazı ülkelerde kadın emeklilere, erkeklere göre daha az maaş verildiğini dikkate aldım. İrlanda gibi kimi Avrupa Birliği ülkelerinde maaşlar haftalık ödeniyor. Aylık maaşı belirlemek için söz konuşu haftalık maaşı 4 ile çarparak paylaştım.Birçok Avrupa Birliği ülkesinde çalışanlardan özel emeklilik kuruluşlarına mecburi kesintiler yapılması uygulaması vardır. Emeklilik hakkı kazananlara, bu kuruluşlardan da ek emekli aylığı bağlanmaktadır. Söz konusu kuruluşlar, en düşük emekli maaşı alanlara en az 150-200 Euro ödemektedir. Bunu devletin verdiği resmi emekli maaşına eklemedim.Emeklilik yaşı ve çalışma süreleri ülkelere göre değişiklik göstermektedir. Bazı ülkelerde 20, 30 ya da 40 yıllık çalışma süreleri üzerinden maaş hesaplamaları yapılmaktadır. Bu bilgileri de her ülke için ayrı ayrı vererek yazıyı karmaşık hala getirmek istemedim.Birkaç ülkede, en düşük emekli maaşı alanlara kira yardımı başta olmak üzere bazı sosyal yardımlar verilerek destek sağlandığını da hatırlatalım.Bu arada, birçok kez yazışmamıza rağmen 2 ülkeden bana gönderilen emekli maaşlarının brüt olması ve net rakam belirtilmemesi nedeniyle listede onlara yer vermedim. Bu bilgileri kullanabilecek medya kuruluşlarından yazımı kaynak göstermelerini özellikle rica ediyorum.Bu, harcadığım zamana, verdiğim emeğe saygı olur.Avrupa Birliği ülkelerinde en düşük emekli maaşları listesi:
Lüksemburg: 2026 Euro
İsveç:            1626 Euro
Almanya:      1503 Euro
Hollanda:      1462 Euro
Fransa:         1248 Euro
Avusturya:    1217 Euro
İspanya:       1198 Euro
İtalya:           1148 Euro
İrlanda:         1108 Euro
Danimarka:  1010 Euro
Belçika:        917 Euro
Finlandiya:   775 Euro
Malta:           590 Euro
Portekiz:      509 Euro
Kıbrıs Rum Kesimi: 484 Euro
Litvanya:     446 Euro
Romanya:    406 Euro
Polonya:       405 Euro
Slovakya:     376 Euro
Estonya:       372 Euro
Hırvatistan:  339 Euro
Slovenya:     335 Euro
Letonya:      301 Euro
Yunanistan: 298 Euro
Bulgaristan: 268 Euro
‘Balığın kavağa çıkacağı ve o balığı da ağzımızla tutacağımız zaman’ Avrupa Birliği üyesi olması umut edilen Türkiye’de ise en düşük emekli maaşı 10 Bin TL yani 285 Euro’dur.Geçtiğimiz 31 Mart Yerel Seçimlerinin sonuçlarına bakıldığında, emeklilerin iktidara önemli uyarılarda bulunduğunu biliyoruz.Kim ne derse desin, hangi siyasi analizleri yaparsa yapsın, emekliler AK Parti’ye kaybettirmiştir.Bir emeklinin ayda 10 bin TL maaş alması artık bir sosyal sorun olmaktan çoktan çıkmıştır.Konu bir insan hakları sorunu haline gelmiştir.İktidar bu soruna makul, kabul edilebilir çözümler bulamadığı taktirde seçmen desteğinin iyice erimesi kaçınılmazdır.Avrupa Birliği üyesi ülkelerdeki asgari ücretleri ve sosyal yardımları da ayrıca yazacağım.
 

Okunma Sayısı: 278