BATI ANA­DO­LU'NUN HAKİMİ ULU BAŞ­BUĞ­LA­RIN ATASI: ÇAKA BEY

Ana­do­lu 1017 Ma­laz­girt Za­fe­rin­den sonra Türk­le­rin yeni yurdu olmuş ve hemen zaman kay­bet­me­den Sul­tan Al­pars­lan'ın da doğru tu­tu­mu ile Türk­le­rin ha­ki­mi­ye­ti­ne gir­miş­tir. Sal­tuk,Artuk,Men­gü­cek, Da­niş­mend Gazi gibi ko­mu­tan­lar Ana­do­lu'nun Türk­leş­me­si için üzer­le­ri­ne ve­ri­len gö­re­vi büyük bir gay­ret ile ye­ri­ne ge­ti­ri­yor­lar­dı. Ana­do­lu bü­tü­nüy­le artık
Türk­le­rin­di ve Bi­zans yanı ba­şın­da­ki bu büyük güce karşı durma yol­la­rı­nı arı­yor­du. Bu yüz­den akın­la­rı ön­le­ye­bil­mek ve Türk­le­rin eline geçen şe­hir­le­ri almak için se­fer­ler dü­zen­li­yor,mu­ha­sa­ra­lar ya­pı­yor ancak ba­şa­rı­lı ola­mı­yor­du. Durum Bi­zans açı­sın­dan böy­ley­ken Türk­men bey­le­ri açı­sın­dan da iyi git­mi­yor­du. Büyük baş­buğ Da­niş­mend Gazi'nin çev­re­sin­den kop­ma­lar baş­la­mış, Sul­tan Tu­ra­san ya­nın­da Kara Tona, Hasan Ho­şa­ven­di ve ÇAKA gibi bey­ler ve 20.000 ki­şi­lik bir Türk­men kuv­ve­ti ile Da­niş­mend Gazi'den ay­rıl­mış, Kay­se­ri'den İstan­bul'a kadar akın­lar yap­mış­tır. Bu akın­la­rın so­nun­da ya­pı­lan bir deniz sa­va­şın­da or­du­nun bey­le­rin­den olan Çaka Bey Bi­zans'a esir düştü. (1078) Bi­zans sa­ra­yın­da­ki diğer Türk­men bey­le­ri gibi ken­di­si­ne de rütbe ve­ril­miş (ki onun rüt­be­si pro­to­no­bi­lis­si­mos'tu) ve Bi­zans pro­to­ko­lü ya­nın­da Rumca'yı da gayet mahir bir şe­kil­de öğ­ren­miş­ti.
Bi­zans'ta rüz­gar­lar ters yön­den es­me­ye baş­la­mış,1081 yı­lın­da 1. Alek­si­os Kom­me­nos ha­ne­da­nı de­ğiş­ti­re­rek im­pa­ra­tor olun­ca Çaka Bey'in bütün rüt­be­le­ri elin­den alın­mış­tı. Bunun üze­ri­ne sa­ray­dan kaçan Çaka Bey kendi boyu olan Ça­vul­dur'ların ya­nı­na dön­müş ve et­ra­fı­na kuv­vet top­la­mış­tı.
Bi­zans'ın Pe­çe­nek­ler­le mü­ca­de­le­si­ni fır­sat bilip ya­nın­da­ki 8000 Türk­men as­ke­riy­le İzmir'i fet­het­ti ve bu­ra­da­ki Rum us­ta­la­rı da kul­la­na­rak 40 par­ça­lık bir do­nan­ma yap­tır­dı. Artık Ada­lar De­ni­zi­ne hakim olmak vak­tiy­di.
Sü­ley­man Şah'ın ölümü üze­ri­ne İznik tah­tı­na çıkan Ebul Kasım ile Bi­zans'a karşı ortak ha­re­ket et­ti­ler. Pe­çe­nek­le­ri de kendi sa­fı­na çekip İstan­bul'a hakim ol­ma­yı plan­la­yan Çaka Bey'in Sel­çuk­lu­nun adam­la­rın­dan Por­suk'un İznik'i ku­şat­ma­sı üze­ri­ne bu pla­nın­da ba­işa­rı­sız oldu.
Çaka Bey planı şim­di­lik er­te­len­di­ğin­den Batı Ana­do­lu'ya yö­nel­di: Urla ve Foça'yı aldı. Ada­la­rı aldı ve fetih ha­re­ke­ti­ni Ça­nak­ka­le Bo­ğa­zı'na kadar ge­niş­let­ti­Mi­dil­li'ye çı­kar­ma ya­pın­ca Bi­zans im­pa­ra­to­ru üze­ri­ne do­nan­ma gön­der­di. Mi­dil­li'yi al­dık­tan sonra Sakız Adası'na yö­nel­di. Bu ada­lar mu­ha­sa­ra­sı sı­ra­sın­da Bi­zans ta­ra­fın­dan gön­de­ri­len do­nan­ma­yı yenen Çaka Bey İzmir' e çe­kil­miş­ti. Bunu fır­sat bilen im­pa­ra­tor bir do­nan­ma daha gön­der­di. Bu do­nan­ma­nın ba­şın­da Kons­tan­tin Da­las­se­nos isim­li bir ami­ral vardı ve as­ker­le­ri ara­sın­da Flandr'dan (Bel­çi­ka) gelen zırh­lı atlı bir­lik­ler bile bu­lu­nu­yor­du. Bu do­nan­ma Sakız ada­sın­da­ki ka­le­yi işgal edin­ce Çaka Bey do­nan­ma­sıy­la ve ka­ra­dan da 8000 ki­şi­lik Türk­men bir­li­ği ile bu sal­dı­rı­yı kar­şı­la­dı. Ami­ral Kons­tan­tin Da­las­se­nos deniz sa­va­şı­nı kabul et­me­yip ka­ra­dan sal­dır­ma­yı de­ne­diy­se de 8000 ki­şi­lik Türk­men bir­li­ği kar­şı­sın­da fazla tu­tu­na­ma­dı. Gü­ven­di­ği Flandr zırh­lı as­ker­le­ri­nin at­la­rı­nı ok­la­ya­rak on­la­rı yay bı­ra­kan Türk­men bir­li­ği ka­lan­la­rı da kı­lıç­tan ge­çir­di. Çaka Bey bu ye­nil­gi üze­ri­ne bazı Bi­zans ge­mi­le­ri­ne el koy­muş­tu ve Ada­lar De­ni­zi'ndeki ha­ki­mi­ye­ti ilan edi­yor­du.
Barış gö­rüş­me­si is­te­yen Kons­tan­tin Da­las­se­nos ile gö­rü­şen Çaka Bey ön­ce­lik­le İmpa­ra­tor'un ver­di­ği rüt­be­le­ri geri is­te­mek­te sonra da İmpa­ra­tor'un bir kızı ile ev­len­mek (bazı kay­nak­lar­da kız­la­rın­dan bi­ri­nin im­pa­ra­to­ru­nun oğ­luy­la ev­len­me­si­ni) ta­lep­le­ri­nin ka­bu­lü ha­lin­de ancak ada­la­rı bı­ra­ka­bi­le­ce­ği­ni ilet­miş ve Ho­me­ros'tan Bi­zans Sa­ra­yın­da öğ­ren­di­ği bir şiiri oku­yup gö­rüş­me­yi bi­tir­miş­tir. Bu ha­re­ket onun kendi böl­ge­sin­de­ki gü­cü­nü yan­sıt­ma­sı ve dip­lo­ma­si ala­nın­da­ki yet­kin­li­ği­ni gös­ter­me­si için iyi bir örnek. Çünkü hem Bi­zans üze­rin­de ha­ki­mi­yet kur­mak is­te­mek­te tek­rar hem de Bi­zans'ı Bi­zans'tan daha iyi bil­di­ği­ni gös­ter­mek­te­dir.

Ancak Kons­tan­tin Da­las­se­nos ha­ta­lı bir şe­kil­de bu büyük Türk­men be­yi­ni kor­kut­mak ga­ye­siy­le ona şu söz­le­ri ile­tir:

“ Ne sen de­di­ğin gibi ada­la­rı bana ve­rir­sin ne de ben im­pa­ra­tor em­ri­ni al­ma­dan senin ta­lep­le­ri­ni ye­ri­ne ge­ti­re­bi­li­rim. İmpa­ra­to­run ka­yın­bi­ra­de­ri Yu­an­nis Dukas büyük bir do­nan­ma ve kara kuv­ve­ti ile gel­mek­te. Ancak o ge­lin­ce ileri sür­dü­ğün ko­şul­lar­la im­pa­ra­tor­la nihai barış ya­pı­la­bi­le­cek­tir.”

Bu söz­le­rin hiç­bi­ri­si doğru de­ğil­dir yani Çaka Bey üze­ri­ne hiç­bir sefer yok­tur. Dukas Dal­maç­ya Ada­la­rın­da asi­ler­le il­gi­len­mek­te­dir.

Kons­tan­tin Da­las­se­nos Ada­lar De­ni­zi'nde bir­kaç fa­ali­yet gös­ter­miş­se de Çaka Bey onu Bi­zans'a sür­müş­tü.

Artık Çaka Bey he­de­fi­ne ki­lit­len­me­liy­di: İmpa­ra­tor­lu­ğa. (devam edecek)                     

Okunma Sayısı: 7268